БАТҚАН ОРМАН

Алина Иванихина

Қазақстанның табиғаты бірегей. Шексіз дала, тау тізбегі, жасыл шалғын, тығыз орман, қарқынды өзен, терең көл, сөзсіз шөл дала... Біздің еліміз туралы қанша құпиялар жасырылған, біздің еліміз туралы қанша аңыздар жиналған?

Ежелгі заманнан бері көшпенділер арасында көп қызықты әңгімелер түсіндірілген. Мұнда олардың бірі.

Өте алыста, Күнгей – Алатау алқабында, тау шаңдары және қылқан жапырақты ормандар арқасында кішкентай ауыл орналасқан. Ауыл тұрғындары қонақжай, мейірімді халық болған. Әркім өз ісімен айналысқан: малшылар мал бақты, шөппен аймаласатындар тамыр жинады, әйелдер балаларды тәрбиелейді, ерлер тыныштықты сақтайды, ал ақындар шешендік өнерде бәсекелесті. Өмір өз кезегімен өтіп жатты.

Тау шатқалы – жартастар арқасында жабайы баспана, тылсым тыныштық, қоңырсалқын, судың сыңғыры. Шатқалының төменгі жағында өзінің таза жағымды күшін сыйлап, бұлақ ағып жатыр. Ғажайып ауа шөптің мен гүлдің емдік иісімен толған. Айналасында зайырлы орман патшалығы тұр, жұмбақ әрі алысқа шақыратын. Үстеме анық көк аспан болған.

Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама жылдары келген жоңғардың қатыгездік туралы жаңалықтар бүкіл далада таратылады. Басқыншылар өздерінен кейін тау – тау кінәсіз адамдардың денесін қалдырып отырды. Олар ұрлайды, өлтірді, қыздар мен балаларды тұтқынға алады. Жоңғарлар жауынгерлерді де жай адамдарды да аямады. Олардың басты мақсаты бәрін жою. Ешкімді де қирату және өлім айналып өтпеді. Барлық жерде жоқшылық пен қайғы тұрды, бай да кедей де аштықтан өліп жатты. Жоңғар ат әскерінің дауысынан қылышпен аттылардың айқайы мыңдаған шақырымға естіліп, жер дірілдеп ұлып жатқандай болды.

Ақсақалдар қауымы жиналып, не істеуге болатынын ойлады. Тайпаның шаманы табиғатқа сыйынды. Содан кейін тамға жуық шатқалды от шашқан найзадай тастар жуып қалды. Тауды қара бұлт жауып, жаңбыр құйды. Шатқал суға толып, тұрғындар су астында қалды, ал қалқан жапырақты ағаштар болған өмірдің тыныштығын күзетіп тұрғандай.

Қазіргі уақытта жергілікті және шетелдік туристерді құпияларын зерттеу үшін бұл көл шақырады.